- دیسک بین مهره ای
- گودی کمر
- لیگامانهایی که استخوانهای ستون مهره را به هم میچسباند
- مفاصلی که ستون مهره را به یکدیگر وصل میکند
- درد سیاتیک
- دیسک کمر
- و …
علل کمردرد
علل شایع کمردرد عبارتند از:
- کمردرد غیر اختصاصی
- درد ریشه عصبی (سیاتیک).
- سندروم دم اسبی یا کودا اکوینا
- آرتروز.
انواع کمر درد
به طور کلی میتوان انواع کمر درد را در مواردی زیر خلاصه نمود :
- دردهای حاصل ازمشکلات مکانیکی نظیر اختلالات ساختاری که منجر به لیزخوردن مهره ها روی مهره زیرین، کشیدگی لیگامانها، تنگی کانال نخاعی و …
- درهای ناشی از بیماری های التهابی (التهاب غضروفها) نظیر آرتریت ، اسپوندیلیت ، روماتوئید و …
- دردهای حاصله از مشکلات احشایی که به علت مواردی چون سنگ کلیه و زخم معده و … ممکن است ایجاد شود
- دردهای ناشی از عفونتها و بیماریهایی نظیر سل ستون فقرات ، استئومیلیت ها و ….
- دردهایی با منشا اختلالات مادرزادی نظیر گرد پشتی یا انحراف ستون مهره ها
- دردهای حاصله از تومورها که علت مشخصی ندارند و معمولا با کاهش وزن همراه می باشند
- دردهایی با منشا روانی (عصبی) که ارتباطی با ساختار مفصلی ، رباط ها،ماهیچه ای ، دیسک ها و … ندارند.
- و بسیاری دلایل دیگر …
در کل کمردرد می تواند علل مشخص یا نامشخص بسیاری داشته باشد. در مواردی چون دردهای مکانیکی می توان با استفاده از ساپورتهای ارتوپدی مناسب نظیر کمربند طبی و استراحت میزان درد را کاهش داد. همچنین در رابطه با درد های التهابی استفاده از کمربند های طبی و ساپورتهای ارتوپدی زیرنظر پزشک مناسب می باشد. در ادامه به برخی از انواع درد در ناحیه کمر اشاره می کنیم :
کمردرد غیر اختصاصی
این نوع کمردرد، شایعترین نوع کمردرد است. اکثر موارد این نوع کمردرد با شروع ناگهانی (حاد) به عنوان کمردرد غیراختصاصی طبقهبندی میشوند. این نوعی از کمردرد است که بیشتر افراد در مقطعی از زندگی خود دچار آن خواهند شد. کمردرد غیراختصاصی به این معنی است که درد ناشی از هیچ بیماری خاص یا زمینهای نیست که بتوان آن را یافت. تصور میشود که در برخی موارد علت ممکن است:
- کشش بیش از حد (اسپرین) رباط یا عضله.
- یک مشکل جزئی با دیسک بین دو استخوان ستون فقرات (مهره).
- یک مشکل جزئی با یک مفصل فاست کوچک بین دو مهره.ممکن است مشکلات جزئی دیگری در ساختارها و بافتهای کمر وجود داشته باشد که منجر به درد میشود. با این حال، این دلایل درد با آزمایش غیرممکن است. بنابراین، معمولاً برای یک پزشک غیرممکن است که دقیقاً بگوید درد از کجا میآید یا دقیقاً چه چیزی باعث درد میشود – معمولاً به عضلات نسبت داده میشود.
برای برخی افراد، ندانستن علت دقیق درد ناراحتکننده است. با این حال، دانستن اینکه تشخیص کمردرد غیراختصاصی است، میتواند اطمینان بخش باشد، به این معنی که هیچ مشکل یا بیماری جدی در کمر یا ستون فقرات وجود ندارد.
دیسک کمر
عارضه رایجی است که بر اثر وارد شدن فشار زیاد و یا ضعف عضلات کمر برای صفحات انعطاف پذیری که دیسک نام دارند و وظیفه جداسازی مهره ها از یکدیگر برعهده آنها است، ایجاد میگردد. عارضه دیسک کمر میتواند به صورت بیرون زدگی دیسک و یا پارگی دیسک ظهور پیدا کند.
گودی کمر
به خمیدگی بیش از حد ستون فقرات به سمت داخل را که به علت ضعف عضلات کمری، بزرگی شکم ، پوکی استخوان ویا دلایل دیگر ایجاد میگردد گودی کمر گفته می شود. گودی کمر می تواند در هر سنی ایجاد شده و روی سلامت اندام های دیگر نیز تاثیر بگذارد.
درد سیاتیک
عصب سیاتیک، بزرگترین عصب بدن انسان است و درد سیاتیک دردی است که از سمت کمر به سمت باسن و پشت ران و پشت و خارج ساق پا کشیده می شود. این درد معمولا به صورت یک طرفه است و در اغلب موارد به علت پارگی یا فتق دیسک ایجاد میگردد. در مقاله ی ” کمربند طبی برای سیاتیک ” مفصل تر به علائم ، درمان و دلایل سیاتیک پرداختیم که میتوانید مطالعه کنید.
گرفتگی عضلات پشت و کمر
اسپاسم یا انقباض عضلات کمر در اصطلاح گرفتگی عضلات گفته می شود که می تواند به آسیب دیدگی عضلات ، تاندون ها ، رباط های کمر و یا به عارضه پزشکی جدی تری منجر شود. ضعف و خشکی عضلات کمر و شکم، احتمال آسیب پذیری عضلات کمر را بیشتر می کند.
به طور کلی با شناخت نوع کمردرد خود میتوانیم در راستای بهبود درد ومشکل خود اقدام موثر انجام دهیم.
برای مثال با برخی روشها از قبیل آب درمانی، استفاده از ساپورت های ارتوپدی، استفاده از کیسه آب گرم یا یخ و گرم یا سردکردن موضعی، ورزشهای متناسب با مشکل، رعایت اصول ارگونومی در محیط کار، کنترل استرس و … میتوان از دردهای ناحیه کمر کاست. اما با شناخت روشهای پیشگیری میتوان از ایجاد درد در ناحیه کمر جلوگیری کرد.
پیشگیری از کمر درد
جهت پیشگیری از کمر درد بهتر است به انجام اقداماتی از قبیل موارد ذیل پرداخت:
- رعایت اصول ارگونومی در محل کار که شامل استفاده از صندلی مناسب، نوع صحیح نشستن، نوع صحیح ایستادن و راه رفتن، روش مناسب و صحیح در بلند کردن ، کشیدن و یا هل دادن اجسام
- استفاده از کفشهای طبی راحت و مناسب
- انجام ورزشهای صحیح و منظم
- مصرف کافی و به اندازه ویتامینها از قبیل ویتامین دی و ویتامین سی
- صاف ایستادن و نشستن در تمامی اوقات
- اصلاح وضعیت بدن در هنگام خوابیدن
- عدم استعمال دخانیات
- و بسیاری موارد ساده دیگر
درمان کمر درد در خانه
میتوان گفت از بهترین و اساسی ترین راه های درمان کمردرد در خانه، ورزش کردن است. بطور کلی بهتر است ورزشها زیر نظر متخصص فیزیوتراپی انجام گیرد، چراکه ممکن است بعضی ورزشها مناسب همه افراد نباشند. متخصصین فیزیوتراپی متناسب با نوع مشکل و عارضه هر فرد،حرکات اصولی برای هر شخص طراحی میکنند. با این حال، برخی حرکات به طور کلی مناسب تسکین دردهای ناحیه کمر،که ناشی از بیماری و عارضه حادی نیست،می باشد.
به طور کلی جهت بهبود کمر درد مزمن، تمریناتی با برنامه زیر می تواند مفید باشد :
- ورزش های ساده برای بهبود و تقویت قدرت و انعطاف پذیری
- ورزش های مناسب تقویت عضلات و ماهیچه ها
- نرمش ها و تمرینات هوازی
- توجه به حفظ و اصلاح وضعیت صحیح بدن و ستون فقرات
- انجام حرکات و تمرینهایی همانند، یوگا، پیادهروی، آب درمانی، ماساژدرمانی
- راه رفتن در استخر
انجام حرکات ورزشی علاوه بر اینکه بر نرم شدن عضلات موثر است، باعث ترشح هورمون اندورفین می شود که وظیفه کاهش حس درد در مغز را برعهده دارد. هم چنین ورزش باعث کاهش استرس و فشار عصبی نیز می گردد و تاثیر قابل توجهی در دردهای عصبی دارد.
حرکات کششی برای درمان کمر
انجام انواع حرکات کششی میتواند باعث بهبود کمر درد و کاهش فشار وارد بر کمر شود. برای تسکین درد می توانید هر کدام از حرکات زیر را به مدت 30 ثانیه انجام دهید. هر کدام از این حرکات را تا جایی که احساس درد غیرقابل تحملی نداشته باشید، ادامه دهید.
لمس کردن انگشتان پا
در حالت ایستاده قرار بگیرید و به آرامی به سمت جلو خم شوید. به خم شدن ادامه دهید و سعی کنید انگشتان پایتان را لمس کنید. بعضی افراد توانایی لمس کردن پا ها را ندارند و باید تا جای ممکن این کار را انجام دهند تا بدن آنها آمادگی لازم را پیدا کند.
حرکت مار کبرا
بر روی شکم دراز کشیده (به حالت دمر) و سرتان را روی زمین بگذارید. دستهایتان را در راستای بدن، کنار شانه قرار دهید و به آرامی بالاتنه را از زمین بلند کنید. سرتان را به حالت عمود گرفته و گردن را خم نکنید.
حرکت گربه گاو
به حالت چهر دست و پا روی دست ها و زانو قرار بگیرید. کمرتان را به سمت پایین گود کرده و سپس به سمت بالا قوس دهید.
حرکت کودک
به حالت دو زانو روی زمین بنشینید.سر و پیشانی را روی زمین قرار دهید. دستها را در راستای بدن به سمت جلو آروده و کمی بکشید. این حرکت،سجده نیز نام گذاری می شود.
برای شناخت بهتر ورزشهای مناسب کمردرد میتوانید مقاله ورزشهای مناسب کمر درد را مورد مطالعه قرار دهید.
کیسه آب گرم و درمان کمردرد
یکی دیگر از راه های درمان کمر درد ، استفاده از سرما و گرما می باشد. بلافاصله بعد از آسیب، از کمپرس یخ روی محل آسیب استفاده کنید. این عمل باعث کاهش التهاب شده و در نتیجه کاهش درد را به دنبال دارد. استفاده از کیسه یخ هم چنین باعث بی حسی و کمتر شدن درد در ناحیه مورد آسیب می گردد. اما بهتر است ماکسیمم به مدت 20 دقیقه مورد استفاده قرار گیرد. برای جلوگیری از ایجاد آسیب احتمالی،کیسه یخ را درون پارچه قرار داده و سپس استفاده کنید.
هم چنین استفاده از کیسه آب گرم یا پد گرمکن نیز میتواند موجب بهبود گرفتگی عضلات و کاهش درد عضلانی گردد. ضمن اینکه توصیه می شود که از پد گرمکن با دمای بالا استفاده نشود. درصورت عدم دسترسی به کیسه آب گرم ، بطری آب گرم و یا پارچه یا دستمال گرم شده در ماکروویو نیز می تواند مفید فایده باشد.
استفاده از محصولات ضد درد
انواع مختلفی از وسایل و محصولات برای بهبود نواحی درد بدن انسان طراحی شده اند که هر کدام کاربرد ویژه ای دارد. در این بین استفاده از کمربند طبی جهت تسکین و درمان کمردرد و دیسک کمر بسیار توصیه میشود. انواع مختلفی از کمزبند های طبی وجود دارد که هر کدام کاربرد متفاوتی دارند.
استفاده از پمادهای حاوی کپسایسین نیز میتوانند تسکیندهنده درد شما باشد. کپسایسین ماده موجود در فلفل قرمز است که می تواند در درمان درد آرتروز نیز مفید باشد.
پمادهایی که دارای منتول هستند اثر سردکنندگی دارند که درد پشت را به طور موقت کاهش میدهند. منتول پایانههای درد را روی پوست بیحس میکند. با این حال، مصرف بیش از حد منتول شما را در برابر درد حساستر میکند.
کفش مناسب
از کفی های طبی استفاده نمایید که گودی کف پا را پر کنند و وزنتان را بر کل سطح کف پا تقسیم کنند. در این صورت از درد در ناحیه پا هم جلوگیری نمودهاید. استفاده از کفشهایی که مناسب سایز پای شما نیست، میتواند منجر به کشیدگی عضلانی گردد.
پوشیدن کفشهای پاشنه بلند و یا نوک تیز،بدن شما را از حالت تعادل و تراز خارج کرده و این امر باعث ایجاد درد در ناحیه کمر می گردد. پوشیدن کفشهای بیش از اندازه تخت نیز موجب ایجاد فشار مضاعف بر روی پاها و کمر می شود.
اگر بهطور مداوم کمردرد دارید باید کفشهایی انتخاب کنید که کاملا اندازهی پای شما بوده و طبی باشد. هم چنین صاف بودن کف پا نیز می تواند موجب ایجاد کمر درد کردد.
کمردرد هنگام نشستن طولانی
عدم رعایت اصول ارگونومی در محیط کار می تواند از جمله مهمترین عوامل ایجاد کمر درد برای شما باشد. سعی کنید محیط کار را با فیزیک و بدن خود متناسب کنید. برای مثال صفحه مانیتور باید هم سطح و روبروی چشم قرار گرفته و صندلی با زاویه متناسب قرار گیرد. بهترین زاویه برای صندلی،بین 95 تا 110 درجه می باشد.
برای مدت خیلی طولانی ثابت ننشینید و در بین کار هرازگاهی از روی صندلی بلند شده و بدن را کشش دهید. اگر در حین کار مجبور به حمل و بلند کردن اجسام هستید، بهتر است برای بلند کردن اجسام، ابتدا چمباتمه بزنید و به جای کمر از فشار پاهایتان استفاده کنید. اگر مجبور به حرکت دادن اجسام خیلی سنگین هستید، از کسی کمک بخواهید یا از چرخ دستی بهره بگیرید.
درمان کمردرد در خانه با خواب کافی
یکی از آسانترین و لذت بخش ترین راههای درمان کمردرد در خانه، خواب کافی است. تحقیقات حاکی از آن است که اختلالات خواب موجب ایجاد کمر درد میگردد و هم چنین بر آستانه تحمل درد نیز تاثیر منفی میگذارد. معمولا خواب کافی برای افراد بزرگسال بین 7 تا 9 ساعت تعیین میگردد.
استفاده از تشک و بالش نامناسب نه تنها بر کیفیت خواب و میزان آن تاثیر منفی دارد، بلکه برای گردن و کمر هم ایجاد مشکل میکند. تمامی نقاط بدن در زمان خواب باید هم سطح قرار گیرد.
برای این منظور میتوانید از بالش طبی استفاده نمایید. اگر به یک سمت بدن میخوابید بالشی را نیز بین زانوهایتان قرار دهید.
اختلالات خواب معمولا با تغییر سبک زندگی و اصلاح محیط خواب قابل درمان است. اگر مدت زیادی است که دچار این مشکل هستید،حتما به پزشک مراجعه کنید. خواب ناکافی میتواند بر کیفیت زندگی شما موثر بوده و تحمل شما نسبت به درد را نیز کاهش دهد.
مدیریت استرس
یکی از اصلی ترین دلایل هر درد و مشکلی در بدن انسان،استرس و مشکلات عصبی-روانی می باشد. استرس باعث آسیب پذیری بیشتر بدن و هم چنین احساس درد بیشتر می شود. اگر دچار درد در ناحیه کمر می باشید که بر اثر استرس طولانی مدت ایجاد شده است،می توانید از راهکارهای زیر استفاده کنید:
مدیتیشن
با استفاده از ذهن آگاهی میتوان به کاهش درد کمک کرد.آگاه بودن به آنچه که بدن انجام می دهد را ذهن آگاهی گویند. استفاده از تکنیک های مدیتیشن از جمله راهکارهای مفید در راستای کاهش کمر درد است.
تنفس عمیق و منظم
چندبار به صورت پی در پی نفس عمیق بکشید.تنفس صحیح و عمیق میتواند از استرس شما کم کند.
آرام کردن تدریجی عضلات
روی زمین دراز بکشید و پاهایتان را به آرامی به سمت شانه ها بالا بیاورید تا به شانه برسد.بدین ترتیب شروع به کشیدن و آزاد کردن عضلات
تصورات آرامبخش
از تصاویر ذهنی مثبت کمک بگیرید.به زیباییها بیاندیشید.موسیقی گوش کنید و بخودتان انژی مثبت بدهید.یوگا:تمرکز یوگا بر حالتهای خاص بدن و تنفس است. تمرینات مستمر یوگا باعث ایجاد آرامش در شما میگردد. یوگا از جمله موثرترین ورزشها جهت مدیریت استرس و احساس آرامش است.
امروزه در گوشیهای هوشمند برنامههای بسیاری وجود دارند که میتوانید با استفاده از آنها تکنیکهای رسیدن به آرامش و مراقبه را فرا بگیرید. البته پیش از انجام هر اقدامی حتما از یک پزشک برای تشخیص علت اصلی کمردردتان کمک بگیرید؛ سپس با راهنمایی او یا یک متخصص، از اقدامات فوق برای تکسین یا کاهش دردتان بهرهمند شوید.
چه موقع باید به پزشک مراجعه کنید؟
مواردی که در این مقاله ذکر شد، از جمله مهمترین و کاربردی ترین راهکارهای درمان کمردرد در خانه است. اگر با رعایت موارد فوق در کمردرد شما بهبودی حاصل نشد،بهتر است با مراجعه به پزشک کمردرد خود را علت یابی کرده و روند درمان را پیگیری نمایید.
شما کدامیک از راه های درمان کمر درد در خانه را بهتر میدانید؟ به نظر شما کدام شیوه برای بهبود کمردرد مناسب است؟ اگر برای کاهش درد از شیوه خاصی استفاده میکنید که در این مطلب ذکر نشده است، آن را با ما و خوانندگان دیگر در میان بگذارید.