رفلکس زانو چیست ؟

اگر تا به حال نزد یک پزشک مراقبت‌های اولیه رفته‌اید، تقریباً مطمئناً از یک چکش کوچک برای ضربه زدن به زانوی شما برای آزمایش رفلکس حرکتی زانو استفاده کرده‌اند. در پاسخ به این ضربه، پای شما به احتمال زیاد کمی تکان خورده است، از این رو نام رفلکس است. این آزمایش ساده برای اطمینان از اینکه همه چیز در نخاع شما به درستی کار می‌کند استفاده می‌شود. کاهش پاسخ رفلکس می‌تواند با اختلالات سیستم عصبی محیطی مانند پلی نوروپاتی‌های حسی، اختلالات اتصال عصبی عضلانی و سایر موارد مرتبط باشد، در حالی که پاسخ بازتابی بیش از حد به اختلالات سیستم عصبی مرکزی مربوط می‌شود. توجه به این نکته مهم است که عدم وجود رفلکس در پاسخ به ضربه لزوماً به معنای ابتلای فرد به بیماری نیست، زیرا آزمایش ۱۰۰٪ دقیق نیست. استفاده از ابزارهایی مانند زانوبند نیز ممکن است در برخی موارد برای محافظت یا بهبود عملکرد زانو توصیه شود. رفلکس حرکتی زانو فقط برای آزمایش وضعیت عصبی شما زمانی که در مطب دکتر هستید استفاده نمی‌شود. در زندگی روزمره استفاده می‌شود، حتی اگر متوجه آن نباشید.

رفلکس چیست؟

قبل از اینکه در مورد زمان استفاده از رفلکس صحبت کنیم، مهم است که بدانیم رفلکس به طور کلی چیست و رفلکس حرکتی زانو چگونه عمل می‌کند. رفلکس یک پاسخ سریع و خودکار به یک محرک است که نیازی به ورودی مغز ندارد. دو نوع رفلکس سالم وجود دارد: کشش ماهیچه‌ای و رفلکس پوستی. رفلکس‌های پاتولوژیک نیز وجود دارد، یعنی رفلکس‌هایی که انتظار نمی‌رود در افراد سالم یافت شوند. چنین رفلکس‌هایی شامل رفلکس بابینسکی است، رفلکسی که با کشیدن یک جسم کسل کننده به پایین کف پا ایجاد می‌شود. اگر امتداد انگشت شست پا و ابداکشن انگشتان دیگر دیده شود، تصور می‌شود که بیمار در ناحیه قشر نخاعی مشکل دارد.
هر دو رفلکس سالم و پاتولوژیک به ما کمک می‌کنند تا در مورد سلامت عصبی یک فرد، به ویژه در بدو تولد، بیاموزیم. هنگامی که یک نوزاد متولد می‌شود، آزمایش‌های متعددی از جمله آزمایش بابینسکی برای اطمینان از سلامت نوزاد انجام می‌شود. رفلکس‌ها از این جهت بسیار مهم هستند که به ما اجازه می‌دهند به محرک‌های بالقوه خطرناک مانند سطح داغ واکنش سریع نشان دهیم.

رفلکس زانو چیست؟

رفلکسی که به ما کمک می‌کند هنگام راه رفتن با صورت زمین نخوریم، رفلکس حرکت زانو است. رفلکس حرکتی زانو در دسته رفلکس‌های کشش عضلانی قرار می‌گیرد، جایی که ضربه زدن به تاندون منجر به فعال شدن دوک عضلانی می‌شود که منجر به فعال شدن رشته عصبی در نخاع می‌شود که بیشتر منجر به پاسخ از طریق یک نورون حرکتی می‌شود.

رفلکس حرکتی زانو به عنوان رفلکس کشکک نیز شناخته می‌شود. نام رفلکس از تاندون کشکک گرفته شده است، تاندونی که پایین کاسه زانو را به بالای استخوان ساق پا متصل می‌کند و این تاندونی است که پزشک هنگام آزمایش رفلکس حرکتی زانو به آن ضربه می‌زند. رفلکس حرکتی زانو، یک رفلکس تاندون عمیق است که توسط اعصاب L۲، L۳ و L۴ نخاع ۳ ایجاد می‌شود. این رفلکس، یک رفلکس تک سیناپسی است، به این معنی که یک نورون روی نورون دوم سیناپس می‌کند و منجر به پاسخی در عضله می‌شود. این ارتباط تک سیناپسی بخشی از این است که چرا رفلکس حرکت سریع زانو بسیار سریع است. علاوه بر این، رفلکس فقط به ناحیه کمری نخاع می‌رود، به جای اینکه ابتدا از مغز بازخورد دریافت کند و سرعت آن را افزایش دهد.

رفلکس‌ها نه تنها ما را از آسیب در امان نگه می‌دارند، بلکه در فعالیت‌های روزانه مانند حفظ تعادل هنگام راه رفتن نیز نقش دارند.

بنابراین وقتی تاندون کشکک شما با چکش برخورد می‌کند دقیقا چه اتفاقی می‌افتد؟

1. کشش تاندون از طریق گیرنده‌های کششی در دوک عضلانی در عضله چهار سر ران تشخیص داده می‌شود.
2. سپس دوک عضلانی نورون‌های حسی را تحریک می‌کند که به ناحیه کمری نخاع حرکت می‌کنند.
3. در ماده خاکستری نخاع، نورون‌های حسی روی یک نورون حرکتی سیناپس می‌شوند (این رفلکس تک سیناپسی است).
4. نورون حرکتی به دوک عضلانی در عضله چهار سر ران می‌رود و آن را منقبض می‌کند.

این‌ها مراحل اساسی نحوه عملکرد رفلکس تکان دادن زانو هستند. با این حال، هنگامی که یک عضله منقبض می‌شود، عضله مقابل باید شل شود تا امکان حرکت فراهم شود. بنابراین، رفلکس حرکتی زانو، مانند هر رفلکس دیگری، دارای مراحل اضافی و غیر تک سیناپسی است که منجر به شل شدن همسترینگ می‌شود.

1. هنگامی که نورون حسی به نخاع می‌رسد، علاوه بر سیناپس شدن روی یک نورون حرکتی، روی یک نورون بازدارنده نیز سیناپس می‌کند.
2. سپس این نورون بازدارنده روی یک نورون حرکتی متفاوت سیناپس می‌شود.
3. این نورون حرکتی دوم به سمت عضله همسترینگ حرکت می‌کند و آن را شل می‌کند.

ترکیب این دو مجموعه از مراحل منجر به حرکت پا در پاسخ به ضربه زدن به تاندون می‌شود. حدود ۳۰ تا ۵۰ میلی ثانیه طول می‌کشد تا ساق پا پس از ضربه زدن به تاندون کشکک حرکت کند.

جمع‌بندی

کارایی و سرعت رفلکس حرکت سریع زانو بسیار مهم است، زیرا رفلکس در زندگی روزمره ما استفاده می‌شود. تحریک تاندون کشکک به ما کمک می‌کند تا عضلات چهارسر ران و همسترینگ را منقبض و شل کنیم، و این رفلکس را برای تعادل و حرکت مهم می‌کند، به عنوان مثال زمانی که راه می‌روید، تصادفاً می‌چرخید یا به جلو و عقب تکان می‌خورید، زیرا رفلکس بدون حرکت زانو، کشش است. گرانش می‌تواند باعث خم شدن زانو شود و ما را در معرض افتادن قرار می‌دهد. بنابراین، دفعه بعد که تصمیم به پیاده روی گرفتید، به کشش و انقباض عضلات چهارسر ران و همسترینگ خود توجه کنید و در نظر بگیرید که سیستم عصبی چقدر سریع و کارآمد است.